పూరీ రథయాత్రలో గుండిచా ఆలయం మరియు బహుడా యాత్రకు అత్యంత ప్రాముఖ్యత ఉంది. శ్రీ జగన్నాథ స్వామి రథోత్సవ సమయంలో తన నివాసమైన శ్రీమందిరం (జగన్నాథ ఆలయం) నుండి బయటకు వచ్చి, తన తల్లి గుండిచాదేవి ఆలయానికి ప్రయాణిస్తాడు. ఈ పవిత్ర ఆలయ యాత్రను “గుండిచా యాత్ర” అని పిలుస్తారు. అక్కడ ఏడురోజులు గడిపిన అనంతరం తిరిగి శ్రీమందిరానికి వచ్చే యాత్రను “బహుడా యాత్ర” అంటారు. ఈ రెండు ఘట్టాలు రథయాత్రకు ఆధ్యాత్మికంగా, సాంస్కృతికంగా విశేష ప్రాముఖ్యతను చేకూరుస్తాయి.
గుండిచా దేవి ఆలయం పూరీ శ్రీమందిరానికి రెండు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఈ ఆలయాన్ని జగన్నాథుని తల్లి గుండిచాదేవి నివాసంగా భక్తులు పవిత్రంగా పరిగణిస్తారు. ఉత్సవంలో భాగంగా, భగవంతుడు తన తల్లి ఇంటికి వెళ్లడం అనే భావన స్పష్టంగా ప్రతిఫలిస్తుంది. ఇది పారివారిక బంధాలను మరియు నిస్వార్థ భక్తితో కూడిన అనురాగాన్ని సూచిస్తుంది. గుండిచా ఆలయంలో స్వామివారు ఒక వారం పాటు విశ్రాంతి తీసుకుంటారు. ఈ కాలంలో ఆలయంలో నిత్య పూజలు, అర్చనలు కొనసాగుతాయి, భక్తులు స్వామివారిని గుండిచా ఆలయంలో దర్శించుకుంటారు. రథయాత్రకు ముందు జరిగే “గుండిచా మార్జన” అనేది ఈ ఉత్సవంలో ఒక ప్రత్యేక ఘట్టం. ఇది స్వామి రాకకు ముందు ఆలయాన్ని శుభ్రపరిచే పవిత్ర కార్యక్రమం, భక్తులు భగవంతుని సేవలో పాలుపంచుకోవడం దీని ప్రత్యేకత.
స్వామి గుండిచా ఆలయంలో ఏడురోజుల పాటు గడిపిన తర్వాత తిరిగి శ్రీమందిరానికి రావడం అనేది బహుడా యాత్ర. ఇది పూరీ రథయాత్రలో రెండవ మరియు చివరి దశ. ఈ యాత్రలో కూడా రథాలు తిరిగి అదే రూట్లో, అపారమైన భక్త జనసందోహం మధ్య ఊరేగింపుగా తీసుకువచ్చబడతాయి.
బహుడా యాత్ర దినాన, రథాలు తిరిగి పూరీ పట్టణంలో ప్రవేశించేటప్పుడు “మా లక్ష్మిదేవి” ఆగ్రహంతో స్వామివారిని ఆలయంలోకి వెంటనే అనుమతించదు. ఈ సంఘటన హేరా పాంచమి అనే విశేష ఘట్టంగా ప్రసిద్ధి. ఇది భక్తులలో భగవంతుని భార్య పట్ల ఉన్న ప్రేమ, అలుక, మరియు భక్తి వంటి మానవ భావాలను దైవత్వంలో ప్రతిబింబిస్తుంది, ఇది దైవ లీలలలో ఒక భాగంగా పరిగణించబడుతుంది.
ఈ యాత్రలో ప్రధానంగా ఉన్న భావన ఏమిటంటే – భగవంతుడు తన ఆలయ ప్రాంగణంలోనే ఉండకుండా భక్తుల దగ్గరకు స్వయంగా వచ్చి వారి గృహాన్ని పవిత్రం చేస్తాడని. గుండిచా ఆలయ యాత్ర భక్తుడి ఇంటి వరకూ వచ్చిన భగవంతుని సేవను సూచిస్తుంది. ఇది భగవంతుడు కూడా తన భక్తుని కోసం ఎదురు చూస్తాడనే భావనకు నిదర్శనం. రథయాత్రలో రథాలను లాగే అవకాశం కలిగిన భక్తులు తమను అదృష్టవంతులుగా భావిస్తారు, ఇది అపారమైన పుణ్యకార్యంగా నమ్ముతారు. గుండిచా ఆలయంలో స్వామిని సేవించే అవకాశం కలిగినవారు జన్మజన్మల సుకృతంతో మాత్రమే పొందగలరని ప్రగాఢ విశ్వాసం. ఇది భగవత్ కృప, మోక్ష మార్గంలో ఒక కీలక ఘట్టంగా పరిగణించబడుతుంది.
గుండిచా ఆలయ యాత్ర మరియు బహుడా యాత్ర పూరీ రథయాత్రలో అత్యంత ముఖ్యమైన, ఆధ్యాత్మికంగా లోతైన రెండు ఘట్టాలు. ఇవి భక్తులకు భగవంతుని చేరువను, ప్రేమను, కుటుంబ బంధాలను, మరియు దైవిక వినయాన్ని గుర్తు చేస్తాయి. గుండిచా యాత్ర కేవలం ఒక ఊరేగింపు కాదు – అది భగవంతుడు భక్తుని ఇంటికి వచ్చి ఆశీర్వదించే దివ్య సందర్భం. ప్రతి ఒక్క భక్తుడు ఈ యాత్రలో భక్తిపూర్వకంగా పాల్గొనడం ద్వారా భగవంతుని అపారమైన అనుగ్రహాన్ని పొందవచ్చు, జీవితంలో ఆధ్యాత్మిక సాఫల్యాన్ని చేరుకోవచ్చు.